Δελφινια

Αγαπημένα θαλάσσια πλάσματα, πανέμορφα, πανέξυπνα και παιχνιδιάρικα, τα δελφίνια πάντα τραβούν το ανθρώπινο ενδιαφέρον και συναρπάζουν.
Είναι ζώα κοινωνικά και ευφυή, πάντα είχαν μια ιδιαίτερη σύνδεση με τον άνθρωπο με τον οποίο έχουν συνήθως φιλικές σχέσεις. Δυστυχώς όμως, ο άνθρωπος είναι με διαφορά και ο μεγαλύτερος εχθρός τους! Βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, κι έτσι έχουν ελάχιστους φυσικούς εχθρούς. Μερικές φορές μπορεί να δεχτούν επίθεση από καρχαρίες. Η ανθρώπινη παρέμβαση είναι ο τεράστιος κίνδυνος, ειδικά το ψάρεμα με αφρόδιχτα, όπως βέβαια και η μόλυνση στις θάλασσες. Κάποια από τα πολλά είδη τους απειλούνται. Τα ‘μπαϊτζί’, ποταμίσια δελφίνια της Κίνας, θεωρείται ότι είναι ένα είδος που εξαφανίστηκε τα τελευταία χρόνια.

Στο μινωικό πολιτισμό είχαν ξεχωριστή σημασία και στα ανάκτορα της Κνωσού σώζονται υπέροχες αναπαραστάσεις δελφινιών. Τα δύο δελφίνια ήταν το σήμα της αρχαίας πόλης Ρίθυμνα, του σημερινού Ρεθύμνου. Τα όμορφα θαλάσσια ζώα συχνά συσχετίζονται σε μύθους ή παραστάσεις με τον Ποσειδώνα, τον Απόλλωνα, την Αφροδίτη, το Διόνυσο. Άπειρες ιστορίες έχουν ακουστεί για δελφίνια που σώζουν ναυαγούς, βοηθούν ανθρώπους να βγουν στη στεριά ή τους προστατεύουν από επιθέσεις καρχαριών. Κάποια βάση αλήθειας σίγουρα υπάρχει σε όλα αυτά. Για τους ναυτικούς, από την αρχαιότητα ακόμα, τα δελφίνια που ακολουθούν τα πλοία φέρνουν καλή τύχη και προμηνύουν ασφαλές ταξίδι, ενώ αντίθετα, το να τα πειράξεις ισοδυναμεί με κατάρα.

Είναι ανάμεσα στα ζωικά είδη με το μεγαλύτερο εγκέφαλο και σίγουρα ξεχωρίζουν για την ευφυία τους. Το πόσο έξυπνα ακριβώς είναι και το μέχρι που μπορούν να φτάσουν οι ικανότητές τους στην επικοινωνία είναι κάτι που η επιστήμη μελετάει για χρόνια χωρίς να έχει καταφέρει να το αποκρυπτογραφήσει απόλυτα.

Έχουν την ικανότητα να εκπέμπουν ήχους, ορισμένους σε εξαιρετικά υψηλές συχνότητες για να επικοινωνούν μεταξύ τους αλλά και για ηχοεντοπισμό. Είναι ίσως η πιο ανεπτυγμένη αίσθησή τους, κάτι αντίστοιχο με την τεχνολογία του σόναρ: εκπέμποντας ηχητικά σήματα, προσανατολίζονται, κινούνται και αναγνωρίζουν αντικείμενα Όμως και η όραση τους είναι πολύ ανεπτυγμένη, αντίθετα με την όσφρηση. Τι άλλο δεν έχουν; Τρίχες!

Η ταινία «Flipper» με πρωταγωνιστή ένα συνεργάσιμο και ηρωικό δελφίνι και η αντίστοιχη σειρά συνέβαλαν πολύ στο ενδιαφέρον για τα δελφίνια στη δεκαετία του ’60. Κάτι αντίστοιχο έγινε στα nineties με την όρκα του «Free Willy» σε αντίθεση με το θρίλερ «Orca» του 1977 που συνέβαλε στην παρεξήγηση για τη ‘φάλαινα δολοφόνο’, καθώς η όρκα δεν είναι ούτε φάλαινα ούτε πιο ‘δολοφόνος’ από άλλα σαρκοβόρα. Το «The Day of the Dolphin» του 1973 ήταν μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας όπου ένας επιστήμονας καταφέρνει να επικοινωνήσει με δελφίνια, τα οποία πράκτορες θέλουν να χρησιμοποιήσουν για να δολοφονήσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Αργότερα στη σειρά επιστημονικής φαντασίας «Sea Quest» το δελφίνι Δαρβίνος μιλούσε ανθρώπινα με τη βοήθεια μιας συσκευής. «Το Παιδί και το Δελφίνι» του 1957 συνέβαλε στην άνοδο του ελληνικού τουρισμού. Ο τίτλος αναφέρεται σε ένα αρχαίο γλυπτό που βρίσκει στο βυθό μια κοπέλα σφουγγαράς στην Ύδρα ενώ η ταινία στηριζόταν στην ομορφιά της Σοφία Λόρεν και των ελληνικών θαλασσών. Γάλλοι τουρίστες ακόμα πλημμυρίζουν την Αμοργό μετά την επιτυχία του «Απέραντου Γαλάζιου» το 1988. Οι θάλασσές της γίνονται το ιδανικό περιβάλλον για τη λυρική απόδοση της γοητείας που ασκεί ο βυθός σε ένα πρωταθλητή της ελεύθερης κατάδυσης που φτάνει στο σημείο να ταυτίζεται με τα δελφίνια…